Root

Forsetakosningar í Bandaríkjunum 2024

Kosningar í BNA 2024

Auðskilið

Fréttir á auðskildu máli

Íþróttir

Menning og dægurmál

Dagskrá sjónvarps

Dagskrá útvarps

Forsíða

Innlendar fréttir

Erlendar fréttir

Kveikur

Fréttir

Valgerður Gréta Guðmundsdóttir Gröndal

Kostir: Próteinríkar, trefjaríkar og innihalda ýmisleg nauðsynleg vítamín og steinefni. Hægt er að kaupa baunir tilbúnar í dós. Þurrar linsubaunir má sjóða beint og því er tilvalið að lauma þeim í alls kyns rétti. Dæmi um baunir sem algengt er að nota eru linsubaunir, kjúklingabaunir, nýrnabaunir og svartar baunir.Réttir til að nota í: Pottréttir, súpur, pastaréttir, vefjur, lasagna eða aðrir hakkréttir og salöt.<figure class="richtext-image full-width img-id-406222"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL0lNR18wMDQyX2NvcHkuanBnIiwgImVkaXRzIjogeyJyZXNpemUiOiB7IndpZHRoIjogIjgwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Fullt borð matar af næringarríkum og heilsusamlegum fæðukosti" title="Linsu- og nýrnabaunir eru afbragðs próteingjafi." /><figcaption>Linsu- og nýrnabaunir eru afbragðs próteingjafi.RÚV / Ragnar Visage</figcaption></figure>Ef það er eitthvað sem flestir ættu að bæta við mataræði sitt eru það svo sannarlega baunir. Þær eru dásamlega næringarríkar, próteinríkar, trefjaríkar, ódýrar og líka umhverfisvænar.Þær innihalda þar að auki prótein, trefjar, fólat, járn, kalíum, sink og magnesíum. Vegna þessara mikilvægu heilsueflandi næringarefna getur meiri neysla bauna haft verulega jákvæð áhrif á heilsuna og meðal annars dregið úr líkum á hjarta- og æðasjúkdómum og sumum krabbameinum. Minn uppáhalds baunaréttur er hið dásamlega dahl.<a href="https://www.hilduromars.is/uppskriftir-blog/blog-post-title-one-98tb7-4x3em-6agpn-ktfwd-l8n5b" rel="nofollow" target="_blank">Rautt dahl</a> <a href="https://www.hilduromars.is/uppskriftir-blog/blog-post-title-one-98tb7-yx2n5-7l5jw-9fwwk-8afx6-6466f-z3sap-bet52-xjrk4-n8536-wewwe-y4yzy-mmesn-ryfyp-gm6a8-wbkab" rel="nofollow" target="_blank">Kjúklingabaunaréttur tikka masala</a>

Linsur og baunir

Kostir: Ríkir af trefjum, ýmsum vítamínum, steinefnum og andoxunarefnum.Réttir til að nota í: Hafragrautur, smoothies, brauð, pönnukökur, smákökur og alls konar heimagert bakkelsi.Íslendingar borða almennt of lítið af trefjum miðað við síðustu landskönnun á mataræði og hafragrautur hefur í raun lengi verið einn af fáum trefjagjöfum Íslendinga.Hafrar eru trefjaríkir og innihalda ýmis vítamín og steinefni eins og járn, magnesíum, sink, selen og B-vítamín. Þeir hafa einnig hæga blóðsykurssvörun, geta lækkað LDL-kólesteról í blóði og hafa góð áhrif á þarmaflóruna og blóðþrýstingsstjórnun, sérstaklega ef grófari hafrar eru valdir eins og tröllahafrar.<a href="https://www.jana.is/morgunmatur/3c6nn19b64dk0z9dlrh672mwle9mhg" rel="nofollow" target="_blank">Kaffi-, súkkulaði- og banana-„overnight“ hafrar</a> <a href="https://www.himneskt.is/uppskriftir/snarl/hafra-og-hindberja-kokur" rel="nofollow" target="_blank">Hafra- og hindberjakökur</a>

Hafrar

Kostir: Frábær orkugjafi og uppspretta hollrar fitu, próteins og nauðsynlegra næringarefna eins og magnesíums, kopars, zinks og E-vítamíns.<figure class="richtext-image full-width img-id-406226"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL0lNR18wMDM3X2NvcHkuanBnIiwgImVkaXRzIjogeyJyZXNpemUiOiB7IndpZHRoIjogIjgwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Fullt borð matar af næringarríkum og heilsusamlegum fæðukosti" title="Skyr, hafrar, bananar og hnetusmjör henta vel í morgunmatinn." /><figcaption>Skyr, hafrar, bananar og hnetusmjör henta vel í morgunmatinn.RÚV / Ragnar Visage</figcaption></figure>Réttir til að nota í: Smyrja á ristað brauð, bæta við smoothies, sem snarl með ávöxtum, bæta í pottrétti, súpur og pastarétti.<a href="https://meltingogvellidan.is/uppskriftir/bananar-med-hnetusmjori-og-sukkuladi/" rel="nofollow" target="_blank">Bananar með hnetusmjöri og súkkulaði</a> <a href="https://www.himneskt.is/uppskriftir/adalrettir/pottrettur-med-hnetusmjorssosu" rel="nofollow" target="_blank">Pottréttur með hnetusmjörssósu</a>

Hnetusmjör

Kostir: Kartöflur innihalda C-vítamín, B6-vítamín og kalíum. Þær eru trefjaríkar en þá er mikilvægt að borða hýðið líka. Þær geta þar að auki þær hjálpað til að viðhalda góðri meltingu og stuðla að mettun.Réttir til að nota í: Kartöflur eru góðar eldaðar á margan hátt og hægt að leika sér endalaust með þær hvort sem þær eru soðnar, maukaðar, ristaðar eða bakaðar. Kartöflur má nota í súpur, plokkfisk og pottrétti. Svo er gamla góða kartöflusalatið alltaf gott, þá má jafnvel nota sýrðan rjóma með til að gera örlítið ferskari útgáfu.<a href="https://www.himneskt.is/uppskriftir/adalrettir/blomkals-og-kartoflu-pottrettur" rel="nofollow" target="_blank">Kartöflu- og blómkálsréttur</a> <a href="https://graenkerar.is/recipe/einfaldur-pottrettur/" rel="nofollow" target="_blank">Pottréttur með sætum kartöflum</a>

Kartöflur:

Kostir: Bananar eru frábær orkugjafi og innihalda gott magn af kalíum og trefjum. Auk þess styðja þeir við inntöku á öðrum vítamínum eins og B6-vítamíni, fólati og C-vítamíni.Réttir til að nota í: Sem snarl, í þeytinga, hafragrautinn, út á skyr eða jógúrt eða í baksturinn, möguleikarnir eru endalausir.<a href="https://www.gottimatinn.is/uppskriftir/kea-skyr-boost-med-banana-og-hnetusmjori" rel="nofollow" target="_blank">Skyrbúst með banana og hnetusmjöri</a> <a href="https://www.fullthusmatar.com/post/bananabrau%C3%B0" rel="nofollow" target="_blank">Bananabrauð</a>

Bananar

Fullt borð matar af næringarríkum og heilsusamlegum fæðukosti

fre_20241008_195327490

Kostir: Það gæti komið sumum á óvart að ávextir og grænmeti er oft jafnvel ferskara frosið en nýtt þar sem það er gjarnan fryst rétt eftir uppskeru. Það þarf varla að telja upp kosti ávaxta og grænmetis sem innihalda margvísleg nauðsynleg næringarefni sem líkami okkar þarfnast og samkvæmt ráðleggingum ættum við að borða að minnsta kosti fimm skammta af þeim á dag.Réttir til að nota í: Grænmeti má steikja á pönnu með próteingjafa eins og kjúklingi, tofu eða jafnvel fiski. Auðvelt að skella í súpur, lasagna, pottrétti eða hvað sem manni dettur í hug, það er alltaf hægt að lauma grænmeti með. Ávextina má svo nota í ýmsa þeytinga, skálar eða út á grauta.

Frosið grænmeti/ávextir

Kostir: Góður próteingjafi, full af nauðsynlegum vítamínum og steinefnum eins og A-vítamíni, E-vítamíni, joði, járni og fleira.Réttir til að nota í: Eggjahræra, soðin egg, pastaréttir, pottréttir og salöt.Egg eru frábær kostur vegna næringarþéttni þeirra, hagkvæmni og fjölhæfni í matreiðslu. Eitt stórt egg inniheldur um 70-80 hitaeiningar og er fullt af næringarefnum sem gerir það að næringarþéttum valkosti. Samblandan af próteini og fitu í eggjum veldur því einnig að við verðum södd lengur.<a href="https://www.kryddhus.is/shakshuka/" rel="nofollow" target="_blank">Shakshuka – miðausturlenskur pönnuréttur</a> <a href="https://www.heilsutorg.is/is/frettir/einfold-og-holl-eggjakaka-med-graenmeti" rel="nofollow" target="_blank">Eggjakaka með grænmeti</a>

Kostir: Kotasæla er góður próteingjafi og líkt og eggin gefur hún töluvert mikla næringu miðað við hitaeiningar og er rík af nauðsynlegum vítamínum og steinefnum eins og kalki, fosfór og B-vítamínum.Réttir til að nota í: Hægt er að setja kotasælu á brauð eða hrökkbrauð, blanda saman við ávexti og ber svo sem ananas eða ferskjur, bæta henni við salöt eða blanda saman við hrærð egg. Einnig er hægt að nota hana í ýmsa rétti eins og í lasagna, pottrétti eða sem staðgengil fyrir ricotta-ost. Þá má meira að segja blanda henni í smoothies fyrir aukaprótein og nota hana í ýmsan bakstur.<a href="https://evalaufeykjaran.is/bestu-morgunverarbollurnar-og-braho/" rel="nofollow" target="_blank">Kotasælubollur</a> <a href="https://ljufmeti.com/2017/06/06/tunfisksalat-med-kotasaelu/" rel="nofollow" target="_blank">Túnfisksalat með kotasælu</a>

Kotasæla

fre_20241008_195326297

Kostir: Fiskur er góður próteingjafi ásamt því að veita D-vítamín, B12-vítamín og joð. Feitur fiskur eins og lax, makríll, sardínur og túnfiskur er einnig ríkur af omega-3 fitusýrum. Frosinn fiskur er sniðugur kostur vegna þess að hann er gjarnan hægt að fá á viðráðanlegra verði en ferskan fisk og hægt að kaupa í miklu magni sem hjálpar til við sparnað.Réttir til að nota í: Gott er að gera bökuð fiskflök í góðri sósu, fiskikarrýrétt, fiskisúpu, gamla góða plokkfiskinn eða jafnvel stökkt fiskitakó með góðu meðlæti.<a href="https://www.gottimatinn.is/uppskriftir/fiskrettur-med-ljuffengri-paprikusosu" rel="nofollow" target="_blank">Fiskréttur með ljúffengri paprikusósu</a> <a href="https://www.gottimatinn.is/uppskriftir/laxa-taco-med-avocado-og-lime-dressingu" rel="nofollow" target="_blank">Laxa-taco</a>

Frosnir fiskbitar

Kostir: Skyr er próteinríkt og fullt af kalki sem er nauðsynlegt fyrir beinheilsu. Það inniheldur líka oft góðgerla sem eru góðir fyrir þarmaflóruna. Þar að auki telst það næringarþéttur matur og inniheldur til dæmis nauðsynleg næringarefni eins og B12 og B2 vítamín, fosfór, kalíum og joð.Réttir til að nota í: Sem morgunverður jafnvel með ávöxtum og höfrum, í smoothies, pönnukökur, í sósur eins og tzatziki eða marineringu með kryddi fyrir kjúkling eða tófú.<a href="https://www.iseyskyr.is/uppskriftir" rel="nofollow" target="_blank">Skyruppskriftir</a> <a href="https://www.arna.is/recipe/ljuffengar-og-proteinrikar-skyrbraudbollur/" rel="nofollow" target="_blank">Skyrbrauðbollur</a>

Skyr

Próteinstykki í hillu í matvöruverslun.

fre_20230921_15392610

Það er ekki alltaf auðvelt að átta sig á hvort maturinn sem við borðum teljist gjörunninn eða ekki. Sjaldnast erum við að spá í það og allt er gott í hófi, eða hvað?

Hvað á ég þá að borða?

Heilbrigðismál

fre_20241008_195327790

Hægt er að finna gnótt næringarríkra matvæla á hagstæðu verði, segir Guðrún Nanna Egilsdóttir næringarfræðingur. Hún tók saman lista yfir tíu slíkar matvörur auk þess að gefa hugmyndir að framreiðslu þeirra.

Topp 10 matvæli sem þú verður að eiga í eldhúsinu (Topp 6 fyrir grænkera)